Het ene na het andere plan verschijnt de laatste maanden in de media. Met de heroprichting van VROM is minister De Jonge onvermoeid met het lanceren van nieuwe voorstellen, wetsvoorstellen en vooral een betere toekomst voor ons allen. Naast deze plannen verschijnt ook rapport na rapport over stikstof, natuurbescherming, landbouw, energieopwekking en veel meer. De opgave waar wij voor staan is enorm te noemen en faalt bij voorbaat als wij de relatie tussen cultuur en bouwen niet onder ogen zien.
Juist onze culturele achtergrond en groep waarin wij ons bevinden, bepaalt hoe wij kijken naar de wereld om ons heen. Het bepaalt ook waarin wij investeren, welke wijken, regio’s of landschappen wij als belangrijk of minder belangrijk beschouwen en van wie wij feedback krijgen. Want onbewust leven wij op straat ook in ons eigen wereldje.
Winston Churchill zei ooit eens ‘We shape our buildings, and afterwards our buildings shape us’. Het vormen vindt dwingender plaats dan wijzelf bewust ervaren. Het draait niet over het zijn van een goed mens, hier gaat het om de juiste kansen krijgen en deel mogen nemen aan de samenleving.
Juist met de stedelijke antropologie krijg je zicht op de verfijnde structuur van inclusief en exclusief ontwerpen. Het gaat hier over de plek eigen kunnen maken en het gevoel van erbij horen. Dit zijn concepten die niet gaan over stijl, materiaal, energietransitie of duurzaamheid. Het gaat over grotere structuren, het creëren van mogelijkheden in gebruik en ontwerpen voor activiteiten in plaats van functies.
Een voorbeeld: Heb jij weleens gedacht over de internationale handelssteden zoals Dubai, New York, Shanghai en Lagos? Steden die vaak als voorbeeld worden genomen bij hoogbouwplannen. Over het algemeen vormen deze hoogbouwwijken exclusieve wijken voor expats en zijn specifiek ingericht voor de internationale handel. Hier komen de lokale bewoners niet. Voor hen zijn deze huizen onbetaalbaar, net als de winkels, de restaurants en andere diensten die hier worden aangeboden. Voor de internationale handel mooie visitekaartjes, maar welke boodschap geef je de lokale bewoner? En ontmoet de internationale elite deze groep wel en andersom?
Een ander voorbeeld: Veel nieuwe ontwerpen voor pleinen, parken en andere openbare ruimte willen vrij zijn van hangjongeren, -ouderen, zwervers en andere niet gewenste gebruikers. Hoe mooi het idee ook is, hiermee geven wij een praktische boodschap: jij, de ongewenste, hoort er niet meer bij. Het enige middel dat zij dan hebben, is het daadwerkelijk claimen van een plek. En zij haken af van de samenleving, voor hen wordt niets gedaan, zij worden juist actief geweerd.
Door je bewust te zijn van de gevolgen van stedelijk ontwerp op onze cultuur en gemeenschapszin, dan kun je ook bijdrage met positieve ontwerpen. Plekken die ruimte bieden voor verschillende culturen, die toegankelijk zijn voor rijk en arm en actief gebruikt kunnen worden voor vele activiteiten.
Wanneer je een plek creëert die iedereen eigen kan maken, waar iedereen mag zijn, dan zijn veranderingen met betrekking tot duurzaamheid, energietransitie, landbouw, stikstof en vele andere uitdagingen makkelijk te realiseren. Het gaat hier niet over iets abstracts, het gaat dan over dat iedereen hier gebruik van mag maken.
Wil jij zorgen dat je ontwerpt voor de gehele gemeenschap? En wil jij zorgen dat je in beleid en maatregelen niemand uitsluit? Wil je bijdrage aan verduurzaming van onze leefomgeving, verdiep je dan in de stedelijke antropologie.
Cursus stedelijke antropologie
Krijg inzicht in de wisselwerking tussen cultuur en de gebouwde omgeving op individueel niveau, groepsniveau en institutioneel niveau.
Cursus inzicht in de ruimtelijke kwaliteit en leefomgeving
Krijg handvatten in de uitwisseling tussen ruimte, architectuur en cultuur, zodat jij beter kunt adviseren en begeleiden van nieuwe plannen in de openbare ruimte.
Cursus visievorming voor een betere woonomgeving
Handvatten tot het formuleren van een visie op de ideale leefomgeving en samenleving.